Skra, ZAKSA i inni. Mistrzowie Polski w siatkówkę
Mistrzostwa Polski w siatkówce mają długą historię. Męskie drużyny rywalizujące w tej dyscyplinie sportu po raz pierwszy do walki o medale stanęły już w 1929 roku – to wtedy został wyłoniony pierwszy mistrz Polski w siatkówce. Najwięcej tytułów mistrzowskich powędrowało do Warszawy, ale stolica na złoty medal czeka już od 1986 roku. Dziś najgorętsze miejsca na siatkarskiej mapie Polski to Bełchatów i Kędzierzyn-Koźle. Przybliżamy historię męskich rozgrywek o miano najlepszej drużyny w kraju.
Pierwsze mistrzostwa Polski w siatkówce
Pierwsze wzmianki o grze w siatkówkę nad Wisłą pochodzą z 1919 roku. Ta dyscyplina sportu trafiła do Polski dzięki działalności YMCA, czyli Związku Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej. Siatkówką od 1926 roku zajmował się Polski Związek Palanta i Gier Ruchowych, od 1928 roku działający jako Polski Związek Gier Sportowych. Rok później pierwszym mistrzem Polski mężczyzn została drużyna YMCA Łódź.
W kolejnych latach złote medale zdobywali zawodnicy AZS Warszawa, Łódzkiego Klubu Sportowego oraz Cracovii – to właśnie Łódź, Kraków i Warszawa były kolebkami polskiej siatkówki. Przed II wojną światową dobre wyniki meczów siatkówki w czasie mistrzostw Polski sprawiły, że tytuły zdobyły jeszcze drużyny z Wilna i Lwowa. Walka o medale w systemie ligowym rozpoczęła się jednak dopiero w 1954 roku – początkowo pod nazwą klasy wydzielonej. Dziś rozgrywki te określa się mianem ekstraklasy.
Liga zawodowa
Pierwszym zwycięzcą ligi siatkówki został AZS-AWF Warszawa. Stolica mogła zresztą szczycić się mianem najważniejszego ośrodka siatkówki w Polsce aż do 1971 roku, bo dopiero wtedy ligową hegemonię drużyn z Warszawy przerwała Resovia. Przełomową datą w rozwoju siatkarskiej ekstraklasy okazał się rok 2000. Wtedy powołano do życia zawodową ligę, nazwaną Polską Ligą Siatkówki. Zorganizowana specjalnie spółka przejęła z rąk Polskiego Związku Piłki Siatkowej organizację rozgrywek ekstraklasy mężczyzn. Obecnie rozgrywki odbywają się pod szyldem PlusLigi. Mecze są rozgrywane systemem kołowym, o medalach decyduje faza play-off. W rozgrywkach uczestniczy 14 drużyn, liga ma status zamkniętej. Żaden zespół z niej nie spada, licencja na grę jest uwarunkowana kwestiami finansowymi i organizacyjnymi.
Najbardziej utytułowane zespoły w historii
Tabelę medalową mistrzostw Polski w siatkówce otwiera AZS-AWF Warszawa – stołeczna drużyna zdobyła aż 14 tytułów. Największą liczbą medali we wszystkich kolorach może się z kolei pochwalić warszawska Legia. Ma ich łącznie 28, w tym 8 złotych. W erze zawodowej dominują dwie drużyny – Skra Bełchatów i ZAKSA Kędzierzyn-Koźle. Obie mają na koncie po 14 krążków. W ich rywalizacji minimalnie prowadzą jednak bełchatowianie, którzy zostali mistrzami 9 razy, a ZAKSA 8.
Łącznie po tytuł mistrzów Polski sięgały 22 drużyny, na podium stanęło 46 zespołów. Niektóre od dawna już nie istnieją, ale istotnymi ośrodkami siatkarskimi w Polsce pozostają rzeszowska Resovia – 7 tytułów – oraz AZS Olsztyn. Wśród 22 medali zdobytych przez drużynę z Warmii szczególnym blaskiem lśni 5 złotych krążków.